5e eeuw voor Chr.
De 5e eeuw vóór Chr. omvat de jaren 500 tot en met 401 vóór Christus. Deze eeuw volgt in de tijd op de 6e eeuw voor Chr. en wordt gevolgd door de 4e eeuw voor Chr.
492 v.C.
Eerste tocht van de Perzen tegen het Griekse rijk. Deze tocht, tijdens de regering van de Perzische koning Darius (521-486 v.C.), loopt op niets uit, doordat de vloot schipbreuk leed bij Athos en het landleger daarop terugtrok. (Athos ligt op de kaart hierboven in vak aD.)
490 v.C.
Tweede tocht van de Perzen tegen het Griekse rijk. Deze tocht, tijdens de regering van de Perzische koning Darius, eindigt bij Marathon in een nederlaag voor de Perzen. (Marathon ligt op de kaart hierboven rechtsonder in vak bC.) Daarna is het 10 jaar, tot de derde expeditie in 480 v.C., vrij rustig tussen de Perzen en de Grieken.
486 v. C.
Ahasveros (of Xerxes) volgt Darius op als koning van Perzië. Anderen nemen 485 v. Chr. als het jaar van zijn troonsbestijging[1]. Hij regeert tot 464 v. Chr. Tijdens zijn bewind breidt hij het Perzische rijk uit naar Macedonië en Libië tot aan het Kaukasus gebergte en de Arabische woestijn.
In het begin van zijn regering schrijven de vijanden van de teruggekeerde Joodse ballingen een aanklacht tegen dezen, om de herbouw van de verwoeste muren van Jeruzalem te verhinderen.
Ezr 4:6 En onder het koninkrijk van Ahasveros, in het begin zijns koninkrijks, schreven zij een aanklacht tegen de inwoners van Juda en Jeruzalem.
483 v. Chr.
In het derde jaar van zijn regering richt de perzische koning Ahasveros (of Xerxes) een maaltijd aan voor zijn vorsten en knechten.
Es 1:1 Het geschiedde nu in de dagen van Ahasveros, (hij is die Ahasveros, dewelke regeerde van Indie af tot aan Morenland toe, honderd zeven en twintig landschappen). Es 1:2 In die dagen, als de koning Ahasveros op den troon zijns koninkrijks zat, die op den burg Susan was; Es 1:3 In het derde jaar zijner regering maakte hij een maaltijd al zijn vorsten en zijn knechten; de macht van Perzie en Medie, de grootste heren en de oversten der landschappen waren voor zijn aangezicht; Es 1:4 Als hij vertoonde den rijkdom der heerlijkheid zijns rijks, en de kostelijkheid des sieraads zijner grootheid, vele dagen lang, honderd en tachtig dagen. Es 1:5 Toen nu die dagen vervuld waren, maakte de koning een maaltijd al den volke, dat gevonden werd op den burg Susan, van den grootste tot den kleinste, zeven dagen lang, in het voorhof van den hof van het koninklijk paleis. Es 1:6 Er waren witte, groene en hemelsblauwe [behangselen], gevat aan fijn linnen en purperen banden, in zilveren ringen, en [aan] marmeren pilaren; de bedsteden waren van goud en zilver, op een vloer van porfier [steen], en van marmer, en albast, en kostelijke stenen. Es 1:7 En men gaf te drinken in vaten van goud, en het ene vat was anders dan het andere vat; en er was veel koninklijke wijn, naar des konings vermogen. Es 1:8 En het drinken geschiedde naar de wet, dat niemand dwong; want alzo had de koning vastelijk bevolen aan alle groten zijns huizes, dat zij doen zouden naar den wil van een iegelijk.
480 v. Chr.
Derde expeditie van de Perzen tegen de Grieken. Deze tocht over land en over zee overtreft in omvang de beide vorige tochten die in 492 resp. 490 plaats vonden. Men spreekt van een miljoenenleger.
De engel die Daniël de toekomst onthulde schijnt daarop te doelen:
Da 11:2 En nu, ik zal u de waarheid te kennen geven; ziet, er zullen nog drie koningen in Perzie staan, en de vierde zal verrijkt worden met groten rijkdom, meer dan al [de] [anderen]; en nadat hij zich in zijn rijkdom zal versterkt hebben, zal hij ze allen verwekken tegen het koninkrijk van Griekenland. (SV)
Xerxes regeerde van 486-465 v.C. en is na Kores (559-529) de vierde koning. Hij verzamelde een geweldige krijgsmacht tegen de Grieken.
Het landleger van de Perzen behaalt bij Thermopylae de overwinning. Daarna lijdt de Perzische vloot echter bij Salamis een vernietigende nederlaag. En een jaar later (479 v.C.) wordt ook het Perzische landleger verslagen.
De Perzische koning Ahasveros (Xerxes I) laat in Susan de schone maagd Esther tot zich komen.
Es 2:15 Als de beurt van Esther, de dochter van Abichail, den oom van Mordechai, (die hij zich ter dochter genomen had) naakte, dat zij tot den koning komen zou, begeerde zij niet met al, dan wat Hegai, des konings kamerling, de bewaarder der vrouwen, zeide; en Esther verkreeg genade in de ogen van allen, die haar zagen. Es 2:16 Alzo werd Esther genomen tot den koning Ahasveros, tot zijn koninklijk huis, in de tiende maand, welke is de maand Tebeth, in het zevende jaar zijns rijks. Es 2:17 En de koning beminde Esther boven alle vrouwen, en zij verkreeg genade en gunst voor zijn aangezicht, boven alle maagden; en hij zette de koninklijke kroon op haar hoofd, en hij maakte haar koningin in de plaats van Vasthi.
479 v. Chr.
Het landleger van de Perzen lijdt bij Plataea een nederlaag in de oorlog tegen de Grieken, nadat een jaar eerder (480 v.C.) de Perzische vloot vernietigend was verslagen. Zo komt er een definitieve keer in de strijd. Voortaan trekken de Grieken tegen de Perzen op, in plaats van de Perzen tegen de Grieken.
458 v. Chr.
Nogmaals keert een groep Joden naar Juda terug, ditmaal onder leiding van de Schriftgeleerde Ezra.
445 v. Chr.
Nehemia krijgt verlof om Jeruzalems muren te gaan herbouwen. Ook tegen deze herbouw ontstaat tegenstand.
424 v. Chr.
De Perzische koning Artaxerxes I overlijdt.
423 v. Chr.
Darius II wordt koning van Perzië. Hij regeert tot 404 v. Chr. Nehemia noemt hem (volgens de Statenvertaling) 'Darius, de Perziaan":
Ne 12:22 [Van] de Levieten werden in de dagen van Eljasib, Jojada, en Johanan, en Jaddua, de hoofden der vaderen beschreven; mitsgaders de priesteren, tot het koninkrijk van Darius, den Perziaan.
Onder de opeenvolgende hogepriesters Eljasib, Jojada enz. werden registers opgesteld van de hoofden der priesterklassen. De beschrijving ging door tot onder het koningschap van Darius II.
404 v. Chr.
In 405 of 404 maakt Egypte zich los van de Perzische overheersing.
Voetnoot
- ↑ De Bijbels Theologische Encyclopedie ed. 2008 heeft 486-464 v.Chr. Wikipedia heeft 485-465 v.Chr.