Democratie

Uit Christipedia

Het woord democratie is afgeleid van het Griekse woord 'demos' (=volk) en 'kratein' (=regeren). Het betekent letterlijk 'volksheerschappij'. Democratie is de heerschappij van de meerderheid van het volk. Het is een regeringsvorm waarbij het volk soeverein is en zichzelf regeert. Niemand anders kan aan de meerderheid van het volk zijn wil opleggen. Het regeren is indirect: via door het volk gekozen vertegenwoordigers.

De wil van (de meerderheid van) het volk is niet altijd juist[1]. Hij heeft in de jaren '30 van de 20e eeuw Adolf Hitler aan de macht gebracht. Nadat de menigten die verzameld waren vóór de standhouder Pilatus door de overpriesters en de oudsten overreed waren, verkozen zij de loslating van Barabbas boven die van Jezus en verwezen de laatste eenstemmig naar het kruis:

Mt 27:20 De overpriesters en de oudsten echter overreedden de menigten dat zij Barabbas moesten vragen, maar Jezus ombrengen. Mt 27:21 De stadhouder nu antwoordde en zei tot hen: Wie van deze twee wilt u dat ik u loslaat? Zij nu zeiden: Barabbas. Mt 27:22 Pilatus zei tot hen: Wat zal ik dan doen met Jezus die Christus wordt genoemd? Zij zeiden allen: Laat Hij gekruisigd worden! Mt 27:23 Hij echter zei: Wat voor kwaad heeft Hij dan gedaan? Zij riepen echter des te meer: Laat Hij gekruisigd worden! (...) Mt 27:25 En al het volk antwoordde en zei: Zijn bloed over ons en over onze kinderen! (TELOS)

Zwakte. Een zwakte van een democratisch bestel, vergeleken met een autocratie, is de vaak trage besluitvorming. Dat is een nadeel wanneer het erop aan komt snel tot een besluit te komen.

Democratie en theocratie. Democratie is naar haar wezen in strijd met theocratie, d.i. de heerschappij van God. De heerschappij van God is beter dan de heerschappij van het volk. Maar democratie verbindt zich met theocratie wanneer de meerderheid van het volk de wil van God verkiest te doen.

Zij die in Christus Jezus geloven zijn door God geroepen "tot Zijn eigen koninkrijk en heerlijkheid" (1 Thess. 2:12). Paulus, Timotheüs en Silvanus (Silas) schreven aan de gelovigen te Thessalonika:
1Th 2:12 en betuigden dat u zou wandelen God waardig, die u roept tot zijn eigen koninkrijk en heerlijkheid. (TELOS)
Niet de kinderen zijn soeverein, maar de Vader. In het toekomstige Vrederijk delen de gelovigen in de heerschappij van de Zoon des mensen. Met hem regeren zij.

Christendom en democratie

De grootste christelijke partij in Nederland heet Christen Democratisch Appèl (CDA). Daarnaast zijn twee kleinere christelijke partijen actief: de Christen Unie (CU) en de Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP). Binnen een democratisch bestel willen deze christenen God en het volk dienen op basis van christelijke beginselen (zoals verdraagzaamheid, vrijheid, mensenliefde). Zij ijveren voor wetten die goed zijn voor het volk en in overeenstemming zijn met hun beginselen, zij verzetten zich tegen wetsvoorstellen die daartegen ingaan.

Christenen behoren gehoorzaam te zijn aan de overheid in een democratisch, aristocratisch of welk ander menselijk staatsbestel ook, ongeacht de heersende ideologie (communistisch, liberalistisch-humanistisch, islamitisch) in een land. Zelfs ten tijde van de wrede Romeinse dictator Nero, die een vervolging tegen de christenen verwekte, werden christenen opgeroepen de overheid te gehoorzamen. De apostel Paulus, die ten tijde van Nero is omgekomen, schrijft in de eerste eeuw:
Ro 13:1 Elke ziel zij aan de over haar gestelde overheden onderdanig; want er is geen overheid dan door God, en die er zijn, zijn door God ingesteld. Ro 13:2 Wie zich dus tegen de overheid verzet, weerstaat de instelling van God; en zij die weerstaan, zullen oordeel voor zichzelf ontvangen. Ro 13:3 Want de overheidspersonen zijn niet voor het goede, maar voor het kwade werk te vrezen. Wilt u nu de overheid niet vrezen, doe het goede, en u zult lof van haar hebben,
In de democratie legt de meerderheid van het volk via gekozen volksvertegenwoordigers zijn wil op aan de minderheid. In Nederland is evenwel op verschillende terreinen ruimte om niet mee te doen aan regels die de overheid oplegt. Vroeger was er algemene dienstplicht en konden gewetensbezwaarden militaire dienst weigeren en een vervangende taak vervullen. Trouwambtenaren mogen in veel gemeenten weigeren mee te werken aan de sluiting van een huwelijk tussen mensen van hetzelfde geslacht. Naarmate de samenleving echter verder ontkerstent (christelijke normen en waarden verliest), zal het voor christenen moeilijker worden om naar hun overtuiging te leven en zullen zich wellicht meer aanleidingen voordoen om ergens niet mee in te stemmen of aan mee te doen.
Ex 23:2 Gij zult de meerderheid in het kwade niet volgen, noch in een rechtsgeding getuigenis afleggen met de meerderheid mee, om het recht te buigen.
Een minderheid kan de wil van een democratische overheid weerstaan en ongehoorzaam worden. Wanneer de ongehoorzaamheid geweldloos is, spreekt men van burgerlijke ongehoorzaamheid(artikel op Wikipedia).

Volksgunst wisselvallig

In onze westerse democratieën is de waardering voor de politieke partijen en democratisch gekozen leiders nogal wisselvallig, zoals blijkt uit het volgende nieuwsbericht uit februari 2009 aangaande de Amerikaanse president Obama die een maand eerder aantrad: "Nog maar 67 procent van de Amerikanen is tevreden over het beleid van het eerste zwarte staatshoofd van de Verenigde Staten. Dat blijkt uit een vrijdag gepresenteerde opiniepeiling. Begin februari sprak nog 76 procent zijn waardering uit. Een vierde van de ondervraagden vindt dat de Democraat Obama als president niet aan de verwachtingen heeft voldaan."

Maar ook de waardering voor volksvertegenwoordigers en partijen kan sterk schommelen, zoals blijkt uit het volgende bericht:

"De Partij voor de Vrijheid van Geert Wilders is volgens een peiling van Maurice de Hond de grootste partij als er nu verkiezingen zouden zijn. Het is voor het eerst dat de PVV in een peiling de meeste zetels haalt. Volgens De Hond zou de partij van Wilders op 27 zetels uitkomen, een meer dan het CDA. Sinds het gerechtshof in Amsterdam zes weken geleden besloot dat Wilders moet worden vervolgd voor anti-islamuitspraken, steeg het zetelaantal met tien in de peiling van De Hond. Verder kwam de PVV-leider in die periode in het nieuws doordat Groot-Brittannië hem de toegang weigerde. In de peiling doet ook D66 het goed; de partij zou met 19 zetels de vierde partij van het land worden."  

(Radio Nederland Wereldomroep, 1 maart 2009)

Die wisselvalligheid in de waardering door de bevolking laat zich deels verklaren door de gebeurtenissen en sentimenten van de dag waardoor velen zich in hun mening laten beïnvloeden. Een voorbeeld:

De regerende Arbeiderspartij in Noorwegen zit qua populariteit flink in de lift sinds de terreuraanslagen waarbij de partij van premier Jens Stoltenberg doelwit was. Als er nu verkiezingen zouden worden gehouden in Noorwegen, zou de Arbeiderspartij 41,7 procent van de stemmen krijgen, blijkt uit een opiniepeiling. Een maand geleden had de partij nog steun van 30,6 procent van de kiezers. De rechtspopulistische Vooruitgangspartij, waarvan de dader van de aanslagen Anders Behring Breivik tot 2006 lid was, zag de aanhang met 3 procentpunt slinken naar 16,5 procent. 

(Radio Nederland Wereldomroep, 31 juli 2011)

Voetnoot

  1. Daarom hebben de Verenigde Staten geen zuivere democratie, maar een republiek. Zie The Difference Between a Democracy and a Republic. Youtube.com: PragerU, 6 okt. 2021. Duur: 5 min. 54 sec. Robert George, hoogleraar Jurisprudentie aan Princeton University, verklaart waarom de VS geen zuivere democratie hebben.