Heerlijkheid

Heerlijkheid heeft volgens het woordenboek van Koenen heeft heerlijkheid vier betekenissen:

1. bezit van een heer. Bij voorbeeld een heerlijkheid betekent: adellijk goed, adellijke bezitting.
2. pracht: Gods heerlijkheid
3. gelukzaligheid: de hemelse heerlijkheid;
4. iets heerlijks: smullen van al de heerlijkheden

Heerlijk betekent, volgens het woordenboek van Koenen:

1. van de heer: heerlijke rechten
2. prachtig, luisterrijk: een heerlijk feest;
3. verrukkelijk, schoon: een heerlijke wijn, kostelijk. Dat smaakt heerlijk.

Bezit van een heer. De eerste van de genoemde betekenissen van 'heerlijkheid' is 'bezit van een heer'. In Nederland zijn verscheidene gebieden, 'heerlijkheden' genoemd, die vroeger onder het gezag van een heer stonden. Ze ontstonden in de vroege middeleeuwen. Grondbezitters en kerkelijke leiders verwierven economische, politieke en juridische macht over stukken land. Zij heten ‘heer’ en het gebied waarover zij gezag uitoefenden een ‘heerlijkheid’. Echter, wie een heerlijkheid bezat, bezat niet altijd het grondgebied. Een heer had wel altijd bepaalde rechten in het gebied, bijvoorbeeld het recht om er te jagen, belasting te heffen of recht te spreken. In een zogenaamde hoge heerlijkheid mocht hij de doodstraf uitspreken en voltrekken. In een lage heerlijkheid mocht de heer alleen rechtspreken over kleine vergrijpen en geen lijfstraffen uitdelen. Vanaf de 13de eeuw werden de meeste heerlijkheden onderdeel van graafschappen, hertogdommen of bisdommen. In 1798 maakte de grondwet een einde aan de heerlijke rechten, maar onder koning Willem I werden een aantal daarvan hersteld, onder andere jacht-, vis en aanpalingsrecht (bij eendenkooien).

De bezittingen van onze God en van de Heer Jezus zijn onmetelijk groot (hemelen, aarde, heelal), en Zij hebben alle rechten. Zij zullen Gods kinderen laten delen in Hun heerlijkheid (zie meer hieronder).

Heerlijkheid van koninkrijken

De stad Babel, de hoofdstad van het Babylonische rijk, was 'de heerlijkheid van de Chaldeeën'.

Jes 13:19  Alzo zal Babel, het sieraad der koninkrijken, de heerlijkheid, de hovaardigheid der Chaldeën, zijn gelijk als God Sodom en Gomorra omgekeerd heeft. (SV)

De duivel toonde aan de Heer Jezus alle koninkrijken van de wereld en hun heerlijkheid: hun pracht en luister.

Mt 4:8 Opnieuw nam de duivel Hem mee naar een zeer hoge berg en toonde Hem alle koninkrijken van de wereld en hun heerlijkheid Mt 4:9 en zei tot Hem: Al deze dingen zal ik U geven, als U neervalt en mij aanbidt. (TELOS)

Jes 60:13 De heerlijkheid van Libanon zal tot u komen, de denneboom, de beuke [boom] en de busboom te gelijk, om te versieren de plaats Mijns heiligdoms, en Ik zal de plaats Mijner voeten heerlijk maken. (SV)

Het koninkrijk van God is het heerlijkste koninkrijk.

1Th 2:12  en betuigden dat u zou wandelen God waardig, die u roept tot zijn eigen koninkrijk en heerlijkheid. (Telos)

Heerlijkheid van God

De heerlijkheid van God is rijk; God is rijk in heerlijkheid.

Ro 9:23  en om bekend te maken de rijkdom van zijn heerlijkheid over de vaten van de barmhartigheid, die Hij tevoren tot heerlijkheid heeft bereid … (Telos)

Efe 3:16  opdat Hij naar de rijkdom van zijn heerlijkheid u geeft door zijn Geest met kracht gesterkt te worden naar de innerlijke mens, (Telos)

Flp 4:19  Maar mijn God zal in al uw behoefte voorzien naar zijn rijkdom in heerlijkheid in Christus Jezus. (Telos)

Hij wordt dan ook genoemd "de God der heerlijkheid" en "de Vader der heerlijkheid":

Hnd 7:2  En hij zei: Mannen broeders en vaders, hoort. De God der heerlijkheid verscheen aan onze vader Abraham, toen hij in Mesopotamie was, voordat hij woonde in Haran, Hnd 7:3  en zei tot hem: ‘Ga uit uw land en uit uw familie en kom in het land dat Ik u zal wijzen’. (Telos)

Efe 1:15 Daarom ook, daar ik gehoord heb van het geloof in de Heer Jezus dat onder u is, en van de liefde die u hebt tot alle heiligen, Efe 1:16  houd ik niet op voor u te danken, terwijl ik u gedenk in mijn gebeden, Efe 1:17  opdat de God van onze Heer Jezus Christus, de Vader der heerlijkheid, u de geest van wijsheid en openbaring geeft in de kennis van Hem,  Efe 1:18  verlichte ogen van uw hart, opdat u weet wat de hoop van zijn roeping is, wat de rijkdom is van de heerlijkheid van zijn erfenis in de heiligen, (Telos)

De heiligen zijn geroepen tot Zijn heerlijkheid.

1Th 2:12  en betuigden dat u zou wandelen God waardig, die u roept tot zijn eigen koninkrijk en heerlijkheid. (Telos)

1Pe 5:10  De God nu van alle genade, die u heeft geroepen tot zijn eeuwige heerlijkheid in Christus Jezus, Hij zal u, nadat u een korte tijd geleden hebt, volmaken, bevestigen, versterken, grondvesten. (Telos)

God wordt meerdere heerlijkheid toegewenst.

Flp 4:20 Onze God en Vader nu zij de heerlijkheid tot in alle eeuwigheid! Amen. (Telos)

"Al wat van de man is, is mannelijk. Al wat van de vrouw is, is vrouwelijk. Al wat van de Heer is, is Heerlijk!"

Heerlijkheid van Jezus Christus

Petrus getuigt van de heerlijkheid die de Heer Jezus omgaf toen zij “op de heilige berg waren”:

2Pe 1:16  Want niet als navolgers van vernuftig verzonnen fabels hebben wij u de kracht en komst van onze Heer Jezus Christus bekend gemaakt, maar als ooggetuigen van zijn majesteit. 2Pe 1:17 Want Hij ontving van God de Vader eer en heerlijkheid, toen van de luisterrijke heerlijkheid zo’n stem tot Hem kwam: ‘Deze is mijn geliefde Zoon, in Wie Ik welbehagen heb gevonden’. 2Pe 1:18 En wij hoorden deze stem uit de hemel komen, toen wij met Hem op de heilige berg waren. (TELOS)

Col 1:27  Aan hen heeft God willen bekend maken welke de rijkdom is van de heerlijkheid van deze verborgenheid onder de volken, welke is Christus in u, de hoop van de heerlijkheid. (Telos)

De Heer Jezus wordt genoemd "de Heer der heerlijkheid":

1Co 2:7  maar wij spreken Gods wijsheid in verborgenheid, de bedekte wijsheid, die God voor alle eeuwen heeft voorbestemd tot onze heerlijkheid, 1Co 2:8  die geen van de oversten van deze wereld heeft gekend (want als zij haar hadden gekend, zouden zij de Heer der heerlijkheid niet gekruisigd hebben); (Telos)

Jak 2:1 Mijn broeders, hebt het geloof in onze Heer Jezus Christus, de Heer der heerlijkheid, niet met aanzien des persoons. (Telos)

Heerlijkheid van de Geest

Naast 'de Vader der heerlijkheid' (Ef. 1:17) en 'de Heer der heerlijkheid' (1 Cor. 2:7, Jak. 2:1) is daar 'de Geest der heerlijkheid':

1Pe 4:14  Als u in de naam van Christus smaad lijdt, bent u gelukkig, omdat de Geest van de heerlijkheid en kracht en Die van God op u rust. (Telos)

Onze toekomstige heerlijkheid

Ro 8:30  En hen die Hij tevoren heeft bestemd, die heeft Hij ook geroepen; en die Hij heeft geroepen, die heeft Hij ook gerechtvaardigd; en die Hij heeft gerechtvaardigd, die heeft Hij ook verheerlijkt. Ro 8:18  Want ik acht, dat het lijden van de tegenwoordige tijd niet waard is vergeleken te worden met de toekomstige heerlijkheid die aan ons geopenbaard zal worden. (Telos)

1Pe 5:1  De oudsten onder u vermaan ik dus, de medeoudste en getuige van het lijden van Christus en ook de deelgenoot van de heerlijkheid die geopenbaard zal worden; (Telos)

Col 3:4  Wanneer Christus, uw leven, geopenbaard wordt, dan zult ook u met Hem geopenbaard worden in heerlijkheid. (Telos)

Ro 8:17  En zijn wij kinderen, dan ook erfgenamen: erfgenamen van God en medeerfgenamen van Christus, als wij inderdaad met Hem lijden, opdat wij ook met Hem verheerlijkt worden. (Telos)

2Th 2:13   Maar wij behoren God altijd te danken voor u, door de Heer geliefde broeders, dat God u als eerstelingen heeft verkoren tot behoudenis, in heiliging van de Geest en geloof van de waarheid,  2Th 2:14  waartoe Hij u door ons evangelie ook geroepen heeft, tot verkrijging van de heerlijkheid van onze Heer Jezus Christus. (Telos)

Jes 24:23  En de maan zal schaamrood worden, en de zon zal beschaamd worden, als de HEERE der heirscharen regeren zal op den berg Sion en te Jeruzalem, en voor zijn oudsten zal heerlijkheid zijn. (SV)

Het Nieuwe Jeruzalem, de vrouw van het Lam, de gemeente van Christus, zal prachtig zijn.

Heerlijkheid van onze hemelse erfenis

Efe 1:18  verlichte ogen van uw hart, opdat u weet wat de hoop van zijn roeping is, wat de rijkdom is van de heerlijkheid van zijn erfenis in de heiligen, (Telos)

Toekomstige heerlijkheid voor Israël

Jes 46:13  Ik breng Mijn gerechtigheid nabij, zij zal niet verre wezen, en Mijn heil zal niet vertoeven; maar Ik zal heil geven in Sion, aan Israël Mijn heerlijkheid. (SV)