Jesaja (boek)/Hoofdstuk 5

Uit Christipedia
Oude Testament: Ge · Ex · Le · De · Joz · Ri · Ru · 1Sa · 2Sa · 1Ko · 2Ko · 1Kr · 2Kr · Ezr · Ne · Est · Job · Ps · Sp · Pr · Hgl · Jes · Jer · Kla · Eze · Da · Hos · Joë · Am · Ob · Jon · Mi · Na · Hab · Zef · Hag · Za · Mal.
Nieuwe Testament: Mt · Mr · Lk · Jh · Hn · Rm · 1Ko · 2Ko · Gl · Ef · Fp · Col · 1Th · 2Th · 1Tm · 2Tm · Tit · Fm · Hb · Jk · 1Pe · 2Pe · 1Jh · 2Jh · 3Jh · Jd · Opb.

Jesaja (boek):


Hoofdstuk 5 wordt hieronder samengevat en/of een of meer passages worden becommentarieerd.

Jes. 5:1

Jes 5:1  Nu zal ik mijn Beminde een lied mijns Liefsten zingen van Zijn wijngaard; Mijn Beminde heeft een wijngaard op een vetten heuvel. (SV)

Zijn wijngaard. Dat is Juda en Jeruzalem (3:1, 14; 5:3, 7) of eigenlijk het huis van Israël (5:7). Zie Wijngaard voor het hoofdartikel over de wijngaard.

Jes 3:14  De HEERE komt ten gerichte tegen de oudsten Zijns volks en deszelfs vorsten, want gijlieden hebt dezen wijngaard verteerd; de roof des ellendigen is in uwe huizen. (SV)

Op een vette heuvel. Voor de wijnbouw uitnemend geschikte heuvel met vruchtbare grond.

Jes. 5:8-23 Zesvoudig wee

In Jes 5:8-23 schetst de profeet in een zesvoudig wee elk van de slechte vruchten afzonderlijk, welke de wijngaard van Jahweh voor zijn bezitter oplevert:[1]

  1. Het eerste gaat over de gierigheid als de wortel van alle kwaad (vs. 8-10);
  2. het tweede over de op klaarlichte dag aan de hand gehouden zwelgerij (vs. 11-17);
  3. het derde over de ijdelheid, die door moedwillige zonde en lasterlijke woorden Gods oordeel inroept (vs. 18,19)
  4. het vierde over de zedenleer van den tijdgeest, die Gods woord en waarheid verkeert (vs. 20)
  5. het vijfde over de op eigene wijsheid steunende ontheokratische staatkunde (vs. 21)
  6. het zesde over de rechtspleging in de staat, welke om de eigen lusten te kunnen bevredigen, het recht verdraait en verkoopt (vs. 22-24).

Jes. 5:8

Jes 5:8  Wee dengenen, die huis aan huis trekken, akker aan akker brengen, totdat er geen plaats meer zij, en dat gijlieden alleen inwoners gemaakt wordt in het midden des lands! (SV)

Wee degenen die zich ten koste van de arme en ellendige verrijken, zodat er voor dezen geen huis of land overbleef[1].

Huis aan huis trekken. Dit kan betekenen dat een huis verruimd werd door aangrenzende huizen bij te voegen tot één groot huis. Zie het volgende vers, dat over grote huizen spreekt.

In de volgende twee verzen volgt het strafgericht over deze twee zaken, onrechtmatige vermeerdering van huis (vers 9) en land (vers 10).

Jes. 5:9

Jes 5:9  Voor mijn oren heeft de HEERE der heirscharen gesproken: Zo niet vele huizen tot verwoesting zullen worden, de grote en de treffelijke zonder inwoner! (SV)

Vele huizen zullen tot verwoesting worden. Vergelijk:

Jes 5:17  En de lammeren zullen weiden naar hun wijze, en de vreemdelingen zullen de woeste plaatsen der vetten eten. (SV)

Jes. 5:10

Jes 5:10  Ja, tien bunderen wijngaards zullen een enig bath geven, en een homer zaads zal een efa geven. (SV)

Bunderen. Een bunder is een hectare. Herziene Statenvertaling: 'bunders'. De vertalingen verschillen echter: 'juk' (Obbink, NBG51), 'morgen' (Lei, Canis, WV78, WV95), 'akkers' (Lu). 'tomen' (NaB). Het denkbeeld is: tien juk. Een 'juk' wijngaard is een hoeveelheid voor de wijnbouw bestemd land die een koppel ossen, lopend onder een juk, kon ploegen in één dag.

Jes 5:10  want tien juk wijngaard zullen slechts een bath opleveren en een homer zaaikoren zal slechts een efa opleveren. (NBG51)

Bath ... efa. Zijn twee gelijke inhoudsmaten, ca. 22 liter. De bath is een natte maat, de efa een droge maat.

De vervulling van deze bedreiging moeten wij zoeken in de krijgsverwoestingen onder Achaz[1].

Jes. 5:17

Jes 5:17  En de lammeren zullen weiden naar hun wijze, en de vreemdelingen zullen de woeste plaatsen der vetten eten. (SV)

De woeste plaatsen der vetten.

Jes 5:9  Voor mijn oren heeft de HEERE der heirscharen gesproken: Zo niet vele huizen tot verwoesting zullen worden, de grote en de treffelijke zonder inwoner! (SV)

Bron

Karl August Dächsel; F. P. L. C. van Lingen; H. van Griethuijsen, Antz. et al, Bijbel, of De geheele Heilige Schrift, bevattende al de kanonieke boeken van het Oude en Nieuwe Testament (volgens de Staten-overzetting) : met in den tekst ingelaschte verklaringen en aanmerkingen van de beroemdste godgeleerden uit alle tijden (Kampen: Bos, 1893-1901), commentaar op Jes. 5. Enige tekst hiervan is onder wijziging verwerkt.

Voetnoot

  1. 1,0 1,1 1,2 Karl August Dächsel; F. P. L. C. van Lingen; H. van Griethuijsen, Antz. et al, Bijbel, of De geheele Heilige Schrift, bevattende al de kanonieke boeken van het Oude en Nieuwe Testament (volgens de Staten-overzetting) : met in den tekst ingelaschte verklaringen en aanmerkingen van de beroemdste godgeleerden uit alle tijden (Kampen: Bos, 1893-1901).