Lijden

Uit Christipedia

Lijden betekent, als werkwoord, onder meer[1]:

  1. ondervinden. In de hongerwinter van 1944-45 is honger geleden, hebben velen honger ondervonden. Wie last van migraine heeft, lijdt aan hoofdpijn, heeft steeds last van hoofdpijn.
  2. verdriet hebben, zich ongelukkig voelen
  3. schade hebben; nadeel ondervinden. "Door de kou hebben de bloesems veel geleden".

Het zelfstandig naamwoord lijden betekent[1]: het ondergaan van verdriet, ellende enz.. "Het lijden van Jezus Christus".

Lijden kan het lichaam en/of de ziel/geest betreffen betreffen (Ps. 132: 1 , 10: 2 , 34: 20). Een ander onderscheid is dat naar de oorzaak: lijden veroorzaakt door mensen (bijvoorbeeld marteling, overspel) of door de natuur (bijvoorbeeld een ziekte als kanker, een aardbeving).

Gevallen

Lijden van Job

Talrijk zijn de gevallen van lijden die in de Bijbel worden vermeld. Aan het lijden van de rechtvaardige Job is een heel Bijbelboek gewijd.

David heeft veel geleden.
Ps 132:1  Een lied Hammaäloth. O HEERE! gedenk aan David, aan al zijn lijden; (SV)
Een vader bracht zijn maanzieke zoon, die 'veel te lijden' had, bij Jezus.
Mt 17:15 Heer, erbarm U over mijn zoon, want hij is maanziek en heeft veel te lijden, want dikwijls valt hij in het vuur en dikwijls in het water. (Telos)
Jezus genas hem.

De 'verloren zoon' leed gebrek, voordat hij besloot naar zijn vader terug te gaan.

Lu 15:14 Toen hij nu alles had verteerd, kwam er een zware hongersnood in dat land en hij begon gebrek te lijden. (Telos)

De apostel Paulus heeft veel geleden. De Heer Jezus heeft hem dat aangezegd.
Hnd 9:16 want Ik zal hem tonen hoeveel hij moet lijden voor mijn naam. (Telos)
Paulus schrijft aan de gelovigen te Korinthe:
1Co 4:11 Tot op dit ogenblik lijden wij zowel honger als dorst, en zijn naakt, en worden met vuisten geslagen, en hebben geen vaste woonplaats, (Telos)
Flp 4:12 Ik weet vernederd te worden, ik weet ook overvloed te hebben; in elk opzicht en in alles ben ik ingewijd, zowel in verzadigd zijn als in honger lijden, zowel in overvloed hebben als in gebrek lijden.


Col 1:24 Thans verblijd ik mij in mijn lijden voor u en vul in mijn vlees aan wat nog ontbreekt aan de verdrukkingen van Christus voor zijn lichaam, dat is de gemeente,


2Ti 3:11 mijn vervolgingen, mijn lijden, zoals mij is overkomen in Antiochie, in Iconium, in Lystra, zulke vervolgingen als ik heb verdragen, en uit alle heeft de Heer mij gered.

De apostel Paulus heeft veel geleden tijdens zijn zendingsreizen, onder andere in Filippi.

1Th 2:2  maar hoewel wij tevoren hadden geleden en ons smaadheid was aangedaan in Filippi, zoals u weet, hebben wij vrijmoedigheid in onze God gehad om tot u onder veel strijd over het evangelie van God te spreken.

Invoelen en medelijden

God heeft ons het vermogen tot empathie, tot invoelen en medelijden gegeven.
1Co 12:26 En als een lid lijdt, lijden alle leden mee; en als een lid wordt verheerlijkt, verblijden alle leden zich mee. (Telos)
Lijden en medelijden

Het is ongerijmd om te veronderstellen, dat een man die altijd gezond is geweest, diep voelen kan voor hen die ziek zijn; of dat hij die altijd geëerd is geworden, kan inkomen in de smarten van degenen die veracht zijn; of dat hij die geboren is in een paleis, de moeiten en de bekommeringen verstaan kan van hen die arm zijn. Het feit dat Christus zelf heeft geleden, maakt Hem geschikt om nu en eeuwig medelijden te hebben met allen, die een beker hebben te drinken welke van het bittere des levens tot de rand toe is gevuld.[2]

Oorzaken

De oorzaak van lijden is al wat een belemmerende invloed op de levenstoestanden uitoefent ('tegenspoeden') en kommer en droefheid veroorzaakt. Een algemene oorzaak is de zonde. Volgens de bepaalde beschouwingswijze van de Schrift en ook volgens een algemeen verbreid religieus gevoel staat het menselijke lijden in noodzakelijke samenhang met de zonde. Het is een werking van goddelijke toorn, die zich ten gevolge van de zonde in de wereld en in 't bijzonder in de mensheid zich openbaart (Ps. 90 : 7 vv.; Gen. 3: 19). Want alle kwaad, natuurlijk en maatschappelijk, 't zij het de ziel of het lichaam, het goed of de eer van de mens aangaat, behoort tot het rijk van de dood, is een voorloper of begeleider van de dood, die een gevolg is van Gods heilig misnoegen over de zonde. Zonder zonde zou er geen dood, geen kwaad in de wereld zijn; tenminste men zou niets, wat wij thans een kwaad noemen, als zodanig gevoelen. Het leven in een sterfelijk lichaam, het lichaam van de zonde en van de dood, het verblijf onder louter veranderlijke dingen, het samenzijn met zwakke en boze mensen en onze eigen dwaasheid en zondigheid - dit alles maakt het lijden zozeer tot een gewone zaak dat wij ons slechts daarover moeten verwonderen, wanneer wij er een tijd lang van verschoond blijven.

Bijzondere oorzaken zijn persoonlijke zonde, goddeloze, zondige natuur, tuchtuitoefening door God, gebrek, ziekte, oorlog, natuurramp, ongeval, virus, bacterie, dier, schadelijke stof, schadelijke straling, duivel, demon.
Ps 10:2  Fel [en] hoogmoedig achtervolgt de goddeloze de ellendige. (...) Ps 10:5  Zijn wegen bezorgen te allen tijde verdriet. (...)  Ps 10:8  Hij ligt in een hinderlaag in de dorpen, op verborgen plaatsen doodt hij de onschuldige, zijn ogen loeren op de arme. (HSV)
Verband. Indien echter als 't ware zonde en lijden noodzakelijk tesamen behoren, dan is daarmee niet gezegd, dat in elk bijzonder geval een bepaald lijden in een streng afgemeten verband zou staan tot een voorafgegane zonde of een zondige toestand of dat men van bijzonder lijden tot bijzondere zonden zou mogen besluiten.

Misvatten. Men kan de algemene samenhang tussen zonde en lijden ook verkeerd toepassen en zich daardoor aan de onrechtvaardigste en liefdelooste oordeelvellingen schuldig maken. Zo was het bij de vrienden van Job, zo bij de Joden (Luk. 13 : 2 vv.). En zo meenden de discipelen van Jezus ten onrechte, dat de blindgeborene (Joh. 9 : 1 vv.) voor zijn straf blind was, terwijl Jezus hun zegt, dat zijn blindheid dienen moest om door wonderbare genezing de werken van God openbaar te doen worden.

Lijden voor de gerechtigheid, voor Christus

De meeste Bijbelteksten in het NT die over lijden gaan betreffen lijden omwille van de gerechtigheid, lijden voor Christus en zijn heilrijke en rechtvaardige zaak.
Flp 1:29 Want u is het geschonken, ten aanzien van Christus, niet alleen in Hem te geloven, maar ook voor Hem te lijden, (Telos)
Christenen in het ‘vrije’ westen zijn geneigd om deze teksten, die het lijden omwille van de gerechtigheid betreffen, toe te passen op algemene situaties van lichamelijk, psychisch en geestelijk lijden. Beide soorten lijden zijn het gevolg zijn van leven in een gevallen wereld.

Duivel en demonen

De duivel en de demonen kunnen mensen doen lijden.
Mt 17:15  Heer, erbarm U over mijn zoon, hij is maanziek en heeft veel te lijden, want dikwijls valt hij in het vuur en dikwijls in het water. (Telos)
1Pe 5:9 Weerstaat hem, standvastig in het geloof, daar u weet dat hetzelfde lijden aan uw broederschap in de wereld zich voltrekt. (Telos)

Opb 2:10 Vrees niets van wat u zult lijden. Zie, de duivel zal sommigen van u in de gevangenis werpen, opdat u op de proef gesteld wordt, en u zult een verdrukking hebben van tien dagen. Wees trouw tot de dood, en Ik zal u de kroon van het leven geven. (Telos)

Te doen in het lijden

Bidden

Jak 5:13 Lijdt iemand onder u? Laat hij bidden. Is iemand welgemoed? Laat hij lofzingen. (Telos)

Volharden

In lijden is volharding nodig om koers te houden, God niet vaarwel te zeggen, de goede weg te blijven gaan.
2Co 1:6 Hetzij wij dan verdrukt worden, het is tot uw vertroosting en behoudenis; hetzij wij vertroost worden, het is tot uw vertroosting, gewerkt in het volharden onder hetzelfde lijden dat ook wij lijden (Telos)

Lijden en troost

In het lijden hebben wij troost nodig. In zijn lijden ondervond Paulus ook vertroosting. Die vertroosting kwam door Christus. En vertroost, kon Paulus anderen vertroosten.
2Co 1:5 Want zoals het lijden van Christus overvloedig over ons komt, zo is door Christus ook onze vertroosting overvloedig. 2Co 1:6 Hetzij wij dan verdrukt worden, het is tot uw vertroosting en behoudenis; hetzij wij vertroost worden, het is tot uw vertroosting, gewerkt in het volharden onder hetzelfde lijden dat ook wij lijden 2Co 1:7 (en onze hoop aangaande u is vast), daar wij weten dat u, zoals u deelgenoten bent van het lijden, het zo ook van de vertroosting bent. (Telos)

Na het lijden

Na het lijden van Jezus op de aarde volgde zijn heerlijkheid in de hemel. De profeten van het Oude Testament hadden al weet van.
1Pe 1:11 terwijl zij navorsten welke of wat voor tijd de Geest van Christus die in hen was, aanduidde, toen Hij tevoren getuigde van het lijden dat over Christus zou komen en van de heerlijkheden daarna. (Telos)
Wat door de Geest voorzegd is, is vervuld.
Heb 2:9 maar wij zien Jezus, die een weinig minder dan de engelen gemaakt was vanwege het lijden van de dood met heerlijkheid en eer gekroond, opdat Hij door de genade van God voor alles de dood smaakte. (Telos)
Na het lijden van gelovigen op de aarde wacht hun de heerlijkheid in de hemel.
Ro 8:17 En zijn wij kinderen, dan ook erfgenamen: erfgenamen van God en medeerfgenamen van Christus, als wij inderdaad met Hem lijden, opdat wij ook met Hem verheerlijkt worden. Ro 8:18 Want ik acht, dat het lijden van de tegenwoordige tijd niet waard is vergeleken te worden met de toekomstige heerlijkheid die aan ons geopenbaard zal worden. (Telos)
1Pe 4:13 maar naarmate u deel hebt aan het lijden van Christus, verblijdt u, opdat u zich ook verblijdt met vreugdegejuich bij de openbaring van zijn heerlijkheid. (Telos)

Eeuwig lijden

Naast een eeuwige heerlijkheid is er ook een eeuwig lijden voor de goddelozen.
2Th 1:9 Zij zullen als straf lijden het eeuwig verderf, verwijderd van het aangezicht van de Heer en van de heerlijkheid van zijn sterkte, (Telos)
1Pe 4:13 maar naarmate u deel hebt aan het lijden van Christus, verblijdt u, opdat u zich ook verblijdt met vreugdegejuich bij de openbaring van zijn heerlijkheid.

Zie ook

Lijden van Jezus Christus

Meer weten

Christa Rosier en Alinda Rutgers (red.), Lijden in Gods Hand. God wil meer dan ons geluk. Kampen: Uitgeverij Voorhoeve, 2011. Notities van Christa Rosier die een 14-jarige zoon verloor en op 50-jarige leeftijd overleed aan de gevolgen van borstkanker.

Glenn Penner, In the Shadow of the Cross (2007). Omvang: 315 blz.  Over lijden, verdrukking en vervolging in de Bijbel.

Voetnoot

  1. 1,0 1,1 VanDale.nl, s.v. Lijden
  2. T. de Witt Talmage, Spranken (Utrecht: C.H.E. Breijer, 1892), blz. 13. Voor Christipedia is spelling en de taal in het citaat gemoderniseerd en een enkel ding aangepast.