Poerim

Poerim (ook gespeld Poeriem, Purim) is een joods feest dat gevierd wordt in de voorjaarsmaand Adar en herinnert aan de afwending van de dreigende holocaust der Joden in het rijk van de Meden en Perzen in de 5e eeuw v.Chr. Op de 14de Adar wordt het feest gehouden in de open dorpen en steden, op de 15de in de ommuurde steden. Het woord Poerim is afgeleid van het woord “Poer” (of gespeld “Pur” ), dat “lot” betekent. Daarom wordt het feest ook wel ‘lotenfeest’ genoemd.

Poerim herinnert aan de dreigende ondergang van het joodse volk in het rijk van de Meden en Perzen. De jodenhater Haman wilde de joden doen ombrengen, maar het volk (in ballingschap) werd behouden door bemiddeling van de joodse koningin Esther en haar oom Mordechai. Haman werd veroordeeld tot de galg die voor Mordechai was opgericht, en de joden mochten zich wreken op hun vijanden. Deze geschiedenis wordt beschreven in het bijbelboek Esther. Het ontstaan van het feest wordt vermeld in Esther 9:

Jemenitische verkleed als koningin Esther, tijdens het Poerimfeest in Tel Aviv, 1934.

Es 9:17 op de dertiende dag van de maand Adar. Op de veertiende dag rustten zij en zij maakten die tot een dag van feestmaal en vreugde. Es 9:18 De Joden in Susan echter verzamelden zich zowel op de dertiende als op de veertiende van die maand. Zij rustten op de vijftiende dag en maakten deze tot een dag van feestmaal en vreugde. Es 9:19 Daarom vieren de Joden op het land, zij die de niet bemuurde steden bewonen de veertiende dag der maand Adar als een dag van vreugde en feestmaal en als een dag, waarop men elkander geschenken zendt. Es 9:20 En Mordekai schreef deze gebeurtenissen op en zond brieven aan al de Joden, nabij en ver, in al de gewesten van koning Ahasveros, Es 9:21 om hen te verplichten jaarlijks zowel de veertiende als de vijftiende der maand Adar te vieren, Es 9:22 omdat dit de dagen waren, waarop de Joden rust kregen van hun vijanden, en dit de maand was, die voor hen van droefheid veranderde in vreugde en van rouw in een feestdag, en om deze dagen te maken tot dagen van feestmaal en vreugde, waarop men elkander geschenken zou zenden en giften zou geven aan de armen. Es 9:23 En de Joden hebben als inzetting aanvaard wat zij begonnen waren te doen, en wat Mordekai hun geschreven had. Es 9:24 Haman toch, de zoon van Hammedata, de Agagiet, de jodenhater, had de gedachte gekoesterd de Joden uit te roeien en hij had het Pur (dat is het lot) geworpen om hen te vernietigen en uit te roeien, Es 9:25 doch toen [Ester] tot de koning gekomen was, beval deze schriftelijk, dat het boze plan dat hij tegen de Joden beraamd had, op zijn eigen hoofd zou neerkomen. Hem nu en zijn zonen heeft men op een paal gespietst. Es 9:26 Daarom noemt men deze dagen Purim, naar het woord Pur. Hierom, vanwege al de woorden van deze brief en om wat zij in dit opzicht zelf gezien hadden en om wat hun wedervaren was, Es 9:27 bepaalden de Joden en namen als inzetting aan voor zichzelf en hun nakomelingen en voor allen die zich bij hen zouden aansluiten, dat zij, zonder ooit over te slaan, deze beide dagen jaarlijks zouden vieren, zoals te hunnen opzichte geschreven was, en op de voor hen aangegeven tijd, Es 9:28 en dat deze dagen zouden herdacht en gevierd worden in elk geslacht, in elke familie, in elk gewest, in elke stad, zodat deze Purimdagen uit het midden der Joden niet zouden verdwijnen, noch hun gedachtenis zou ophouden bij hun nakomelingen. (NBG51)

Synagoge. Op het poerimfeest wordt in de synagoge het boek Esther voorgelezen uit een bijzondere, met de hand geschreven boekrol.

Scholen. Op de scholen in Israël wordt Poerim gevierd. Daarna begint een korte Poerimvakantie.

Poerimdag. Op de officiële Poerimdag vinden de meeste festiviteiten en optochten plaats.

Carnavalesk. Het feest kenmerkt zich door het geven van geschenken en verkleedpartijen. Het is uitgegroeid tot een soort joods carnavalsfeest. Op straat lopen alle mogelijke figuren: koninginnen, feeën, engelen, clowns, superhelden en nog veel meer.

“Het was gisteren Poerim, Joods Carnaval. En dat zullen ze geweten hebben in de straten van Antwerpen. Honderden verkleedde kinderen en hier en daar volwassenen namen deel aan het feest. Niet alleen door leuk uitgedost de straat op te gaan maar ook door cadeau en voedselmandjes rond te dragen aan vrienden en familie.”
(Bron: Joodsactueel.be dd. 21 maart 2011)

Iran gelijk Haman. Opmerkelijk en tevens verontrustend is dat Iran (Perzië) in de 2^e helft van de 20^e eeuw is uitgegroeid tot de grootste vijand van Israël en een gevaar vormt voor het voortbestaan van de staat Israël.

Poerimcarnaval in Tel Aviv, 1934. De Hitler-praalwagen: drie-koppige draak aangedreven door de nazileider. De nazi’s werden in 1934 door Joden in Palestina al gezien als een gevaar. Hitler zou de meest bekende Jodenvervolging uit de geschiedenis inzetten. Ook hij wilde, net als Haman, het hele Joodse volk uitroeien.

Provided ID could not be validated.
Filmpje met fragmenten van Poerimvieringen in Tel Aviv in de jaren 1928, 1932, 1933 en 1934. In 1933 zien we blijken van vrees voor de macht van Hitler. Duur: 6 minuten, Hebreeuws gesproken, Engels ondertiteld. Bron: Youtube.com

Meer informatie

Artikel Poerim op Wikipedia.nl

Bronnen

Microsoft Encarta Winkler Prins Encyclopedie 2007. Microsoft Corporation/Het Spectrum.

Dov Eilon, Groeten uit Israël: Hamansoren en Poerim-parades. IsraelToday.nl, bericht dd. 10 maart 2017.