Poorten van Jeruzalem

Uit Christipedia

De poorten van Jeruzalem zijn de poorten in de muren van de oude hoofdstad van Israël.

Vroegere poorten

Het bijbelboek Nehemia verhaalt van het herstel van de muren en de poorten van Jeruzalem. Het is de vraag hoe groot het gebied van de ommuurde stad was. Een kleine omvang toont de volgende afbeelding:

Jeruzalems poorten ten tijde van Nehemia. 

Groter is de omvang getekend in de volgende plattegrond:

De volgende afbeelding toont de muren en poorten uit verschillende tijden.

Enkele poorten in alfabetische orde

Benjaminpoort. De poort van Benjamin heet vermoedelijk zo, omdat zij uitzag naar het noorden, naar het stamgebied van Benjamin. Zij moet daarom in de noordelijke muur zijn. De poort van Benjamin is vermoedelijk dezelfde als de poort van Efräim.

2Kon 14:13 En Joas, de koning van Israël, greep Amazia, den koning van Juda, den zoon van Joas, den zoon van Ahazia, te Beth-semes, en kwam te Jeruzalem; en hij brak aan den muur van Jeruzalem, van de poort van Efraïm tot aan de Hoekpoort, vierhonderd ellen. (SV)

Bronpoort. De Bronpoort heet in de Statenvertaling Fonteinpoort.

Eerste poort. Zacharia voorzegt dat Jeruzalem 'verhoogd en bewoond' zal worden, van 'de poort van Benjamin' af, tot aan de plaats van 'de eerste poort', tot aan 'de Hoekpoort' toe. 

Zac 14:10 Dit ganse land zal rondom als een vlak veld gemaakt worden, van Geba tot Rimmon toe, zuidwaarts van Jeruzalem; en zij zal verhoogd en bewoond worden in haar plaats; van de poort van Benjamin af, tot aan de plaats van de eerste poort, tot aan de Hoekpoort toe; en [van] den toren van Hananeel, tot aan des konings wijnbakken toe. (SV)

De door Zacharia genoemde 'eerste poort' is waarschijnlijk een vroegere poort, die ten tijde van de profeet niet meer bestond. Hij spreekt immers van 'de plaats van' de eerste poort, de plaats waar de poort eerst was. Blijkbaar was de Hoekpoort ter plaatse van de eerste poort.

Efraïmpoort of Efraims poort. De poort van Efraïm leidde naar het stamgebied van Efraïm en was daarom vermoedelijk aan de noord(west)zijde van de stad. Zie hierboven 'Ephraim Gate' links op de kaart The Jerusalem of Nehemiah.

De poort was in de muur is welke de bovenste of Zionsstad van de benedenstad scheidde. Van hier kan men de beide delen der stad het gemakkelijkst beheersen.[1]

Ten tijde van Ezra en Nehemia werden in het verband van het Loofhuttenfeest op de straat van de Efraïmpoort loofhutten opgericht.

Ne 8:16  (8-17) Alzo ging het volk uit en haalden ze, en maakten zich loofhutten, een iegelijk op zijn dak, en in hun voorhoven, en in de voorhoven van Gods huis, en op de straat der Waterpoort, en op de straat van Efraïmspoort. (SV)

Fundamentpoort. 2 Kron. 23:5. Is dezelfde als de Surpoort. Naam noch plaats van de poort staat vast.[2]

Hoekpoort. Genoemd in in 2 Kon. 14.13 en Jer. 31.38. Was een poort noordwestelijk in de muur. Zie 'Corner gate' op de kaart Jerusalem of Nehemia.hierboven. Zie Hoekpoort voor het hoofdartikel.

Hoge poort. 2 Kron. 23:20. Door deze poort trad men, van de Tempelberg komend, het koninklijk paleis[3].

Mestpoort. De Mestpoort wordt ook Aspoort genoemd.

Middenpoort. Of Middelste poort, ook Efraïmpoort genoemd[1], zie aldaar.

Jer 39:3  Toen kwamen alle vorsten van de koning van Babel naarbinnen en zij vatten post bij de Middenpoort, [namelijk] Nergal-Sarezer, Samgar-Nebu, Sarsechim, de bevelhebber van de hofhouding, Nergal-Sarezer, de rab-mag, en al de overige vorsten van de koning van Babel. (HSV)

Poort van Mifkad. Of Wachtpoort, zie aldaar.

Ne 3:31 Daarachter verrichtte Malchia, een edelsmid, herstelwerk, tot aan het huis van de tempeldienaren en de handelaars, tegenover de poort van Mifkad en tot het bovenvertrek van het hoekpunt. (HSV)

Oostpoort. Een bekende poort is de Oostpoort, volgens sommigen thans de Gouden PoortOude Poort. Ze wordt genoemd in Neh. 3:6 en 12:39. Het was een poort tussen de Vispoort en de Poort van Efraïm (Neh. 12:39). Neh. 3:6 spreekt van haar herstel.

Ne 3:6 De Oude Poort herstelden Jojada, de zoon van Paseach, en Mesullam, de zoon van Besodja. Zij voorzagen haar van een zoldering en brachten de deuren, sluitbalken en grendels aan. (NBG51)

Beter is, volgens sommigen[4], de naam 'Poort van de Oude', d.i. van de oude muur. De LXX heeft 'Jesanapoort' (naar Jesana, 25 km ten noorden van Jeruzalem). Volgens sommigen[5] lijkt deze weergave het grondwoord dichter te benaderen. Volgens sommigen is de poort dezelfde als de Hoekpoort.

Aangenomen wordt dat de oude muur dat gedeelte was, dat Joas, in de dagen van Amazia, dat gespaard had, daar in Neh. 3:8 van de brede muur wordt gesproken, die door Uzzia was opgebouwd, na de verwoesting ervan door Joas (2 Kon. 14:13)[6].

Paardenpoort. Zie artikel Paardenpoort.

Schaapspoort. Zij werd de Schaapspoort genoemd, omdat de schapen tot de offerdienst geschikt, door deze poort de stad werden ingevoerd[7].

Ne 3:32 En tussen de bovenzaal aan de hoek en de Schaapspoort waren de goudsmeden en de handelaars met het herstellingswerk bezig. (NBG51)

Schervenpoort. In het boek van de profeet Jeremia is sprake van de Schervenpoort. Deze poort wordt nergens anders in de Bijbel zo genoemd. Vermoedelijk wordt de Mestpoort bedoeld.

Jer 19:2 Ga uit naar het dal Ben-Hinnom, dat [bij] de ingang van de Schervenpoort ligt, en predik daar de woorden die Ik tot u spreek,
(HSV)

Surpoort. 2 Kon. 11:6. Is dezelfde als de Fundamentpoort. Naam noch plaats van de poort staat vast.[2]

Vispoort. Was een der poorten van de noordelijke muur, dicht bij de noordoosthoek (2 Kron 33: 4; Zef. 1:10; Neh. 3:3 en 12:39). De poort droeg deze naam zeker omdat het daarbij gelegen plein als vismarkt diende waar de gezouten en in de zon gedroogde zeevis verkocht werd, welke door Tyrische handelaars naar Jeruzalem gebracht was (Neh. 13:16).

Koning Manasse bouwde de stadsmuur tot de ingang van de Vispoort.

2Kr 33:14 Hierna bouwde hij de buitenmuur om de stad van David, aan de westkant van Gihon, in het dal, tot de ingang van de Vispoort; hij trok die om de Ofel heen en liet die zeer hoog optrekken. Hij stelde legerbevelhebbers aan in alle versterkte steden van Juda. (HSV)

Wachtpoort. Synoniem: Gevangenpoort, Gevangenenpoort, Poort van Mifkad (Statenvertaling en Herziene Statenvertaling).

Ne 3:31 Verderop was bezig Malkia, de goudsmid, tot aan het huis der tempelhorigen en der handelaren, tegenover de Wachtpoort en tot de bovenzaal aan de hoek. (NBG51)

Ten tijde van Ezra en Nehemia werden in het verband van het Loofhuttenfeest op de straat van de Waterpoort loofhutten opgericht.

Ne 8:16  (8-17) Alzo ging het volk uit en haalden ze, en maakten zich loofhutten, een iegelijk op zijn dak, en in hun voorhoven, en in de voorhoven van Gods huis, en op de straat der Waterpoort, en op de straat van Efraïmspoort. (SV)

Huidige poorten

De huidige muren van de oude stadskern zijn afkomstig uit verschillende bouwperioden. Zij werden in hun tegenwoordige vorm in 1542 herbouwd door de Turken onder leiding van sultan Suleiman de Grote. Deze muren hebben een omtrek van 4 km en zijn gemiddeld 12 meter hoog. Ze hebben 34 torens en 8 poorten: 

  1. de Herodespoort in de noordelijke muur;
  2. de Damascuspoort uit 1537;
  3. de Nieuwe Poort uit 1889;
  4. de Jaffapoort in de westelijke muur, uit 1530-1540.
  5. de Sionspoort in de zuidelijke muur, uit 1540;
  6. de Mestpoort uit 1538-1540;
  7. de Gouden Poort (vgl. Oostpoort) in de oostelijke muur;
  8. de Leeuwen- of Stefanuspoort uit 1538-1539;

De muren zijn vermeld op de volgende kaart van de oude stadskern:

Jezus' lijden buiten de poort

De heuvel Golgotha, waar Jezus aan het kruis leed en stierf, lag buiten de stadsmuur van Jeruzalem.

Heb 13:12 Daarom heeft ook Jezus, opdat Hij door zijn eigen bloed het volk zou heiligen, buiten de poort geleden. (Telos)

De Heer heeft buiten de poort geleden om het ware zondoffer voor het volk te wezen. De rode vaars werden oudtijds buiten de poort geslacht en verbrand.

Meer informatie

De Poorten van Jeruzalem, op OudeSporen.nl. Auteur en jaar van uitgave onbekend. Bestandsformaat: pdf. 

Sion Blokland, Poorten van Jeruzalem (2008), op HervormdScherpenzeel.nl. Bestandsformaat: powerpoint.  

Jan Paul Spoor, De herbouw van de muren en poorten van Jeruzalem, artikel op OudeSporen.nl, 2010. Bestandsformaat: pdf. 

Jacob de Blaauw, Een overdenking over Nehemia: hoofdstuk 3, in: Uit het Woord der Waarheid, Winschoten, april ’84. Geestelijke uitleg van de poorten en hun herbouw.  

Video

De Verkenners 11: De poorten van Jeruzalem. Youtube.com: De Verkenners, 2023. Duur: 7 min. 19 sec. Over de poorten van Jeruzalem, inz. de Damascuspoort, de Jaffapoort en de Gouden Poort.

Bron

Ed. Rhiem, C.H. van Rhijn (red.), Bijbelsch woordenboek voor ontwikkelde lezers der Heilige Schriften (Utrecht: Kemink & Zoon, 1885-1886) s.v. Visch, punt 2. Enige tekst hieruit is bij het onderwerp Vispoort onder wijziging verwerkt op 30 nov. 2018.

Voetnoten

  1. 1,0 1,1 Karl August Dächsel; F. P. L. C. van Lingen; H. van Griethuijsen, Antz. et al, Bijbel, of De geheele Heilige Schrift, bevattende al de kanonieke boeken van het Oude en Nieuwe Testament (volgens de Staten-overzetting): met in den tekst ingelaschte verklaringen en aanmerkingen van de beroemdste godgeleerden uit alle tijden (Kampen: Bos, 1893-1901), commentaar op Jer. 39:3.
  2. 2,0 2,1 Aantekening in de Groot Nieuws Bijbel.
  3. Aldus Karl August Dächsel; F. P. L. C. van Lingen; H. van Griethuijsen, Antz. et al, Bijbel, of De geheele Heilige Schrift, bevattende al de kanonieke boeken van het Oude en Nieuwe Testament (volgens de Staten-overzetting) : met in den tekst ingelaschte verklaringen en aanmerkingen van de beroemdste godgeleerden uit alle tijden (Kampen: Bos, 1893-1901), commentaar op 2 Kron. 23:20.
  4. Aldus Karl August Dächsel; F. P. L. C. van Lingen; H. van Griethuijsen, Antz. et al, Bijbel, of De geheele Heilige Schrift, bevattende al de kanonieke boeken van het Oude en Nieuwe Testament (volgens de Staten-overzetting) : met in den tekst ingelaschte verklaringen en aanmerkingen van de beroemdste godgeleerden uit alle tijden (Kampen: Bos, 1893-1901), commentaar op Neh. 3:6.
  5. Dr. ir. J. de Graaf e.a. (red.), Tekst voor Tekst; de Heilige Schrift kort verklaard en toegelicht (Boekencentrum, 1987), commentaar op Neh. 3:6.
  6. Karl August Dächsel; F. P. L. C. van Lingen; H. van Griethuijsen, Antz. et al, Bijbel, of De geheele Heilige Schrift, bevattende al de kanonieke boeken van het Oude en Nieuwe Testament (volgens de Staten-overzetting) : met in den tekst ingelaschte verklaringen en aanmerkingen van de beroemdste godgeleerden uit alle tijden (Kampen: Bos, 1893-1901), commentaar oop Neh. 3:6. Tekst hiervan is onder wijziging verwerkt op 8 mrt. 2019.
  7. Karl August Dächsel; F. P. L. C. van Lingen; H. van Griethuijsen, Antz. et al, Bijbel, of De geheele Heilige Schrift, bevattende al de kanonieke boeken van het Oude en Nieuwe Testament (volgens de Staten-overzetting) : met in den tekst ingelaschte verklaringen en aanmerkingen van de beroemdste godgeleerden uit alle tijden (Kampen: Bos, 1893-1901), commentaar op Neh. 3:1. Enige tekst is onder wijziging verwerkt.