Zweetdoek

Een zweetdoek is een doek die in de tijd van het Nieuwe Testament gebruikt werd onder meer om het hoofd van een gestorvene te omwikkelen.

Het Griekse woord in de grondtekst van het Nieuwe Testament is σουδαριον, soudarion (klemtoon op de onderstreepte lettergreep) en komt daarin 4x voor. Het Strongnummer is 4676. Het woord komt van het Latijnse woord sudarium, dat afgeleid is het Latijnse sudor = zweet. Het kan betekenen:

1. hand- of zakdoek
2. doek om (zich) het zweet af te wissen en om de neus te snuiten en ook om het gelaat van afgestorven te omwikkelen.

Een van de slaven in de gelijkenis van de ponden had zijn pond ongebruikt in een zweetdoek weggelegd (Luc. 19:20).

Toen onze Heiland zijn vriend Lazarus had opgewekt uit de dood, trad de gestorvene uit het graf, zijn gezicht met een zweetdoek omwonden.

Joh 11:44 De gestorvene kwam naar buiten, zijn voeten en zijn handen gebonden met grafdoeken, en zijn gezicht was met een zweetdoek omwonden. Jezus zei tot hen: Maakt hem los en laat hem heengaan. (TELOS)

In de hof van Gethsémané werd, tijdens zijn vurig gebed, het zweet van de Heer als grote bloeddruppels die op de aarde vielen.

Lu 22:44 En terwijl Hij in zware strijd raakte, bad Hij des te vuriger. En zijn zweet werd als grote bloeddruppels, die op de aarde vielen. (TELOS)

De Heer Jezus werd begraven met een zweetdoek op zijn hoofd. Na zijn opstanding werd de zweetdoek in het graf opgerold gevonden.

Joh 20:6 Simon Petrus nu kwam ook achter hem aan en hij ging het graf binnen en zag de doeken liggen
Joh 20:7 en de zweetdoek die op zijn hoofd was geweest, niet bij de doeken liggen, maar op een plaats afzonderlijk samengerold. (TELOS)

Hieruit kan men opmaken dat het lichaam van de Heer niet was gestolen of in der haast was weggenomen. De doornige takken waarmee de Heer was gekroond, het zweet van zijn geestelijke strijd in de hof en de zweetdoek om zijn hoofd herinneren aan de vloek als gevolg van de zondeval van het eerste mens, Adam.

Ge 3:17 En tegen Adam zei Hij: Omdat u geluisterd hebt naar de stem van uw vrouw en van die boom gegeten hebt waarvan Ik u gebood: U mag daarvan niet eten, is de aardbodem omwille van u vervloekt; met zwoegen zult u daarvan eten, al de dagen van uw leven;'
Ge 3:18 dorens en distels zal hij voor u laten opkomen en u zult het gewas van het veld eten.'
Ge 3:19 In het zweet van uw gezicht zult u brood eten, totdat u tot de aardbodem terugkeert, omdat u daaruit genomen bent; want stof bent u en u zult tot stof terugkeren. (HSV)

Het ‘zweet van uw gezicht’ spreekt van de moeitevolle arbeid die de mens moet verrichten om in zijn levensonderhoud te voorzien.

De laatste Adam (1 Cor. 15:45), de Tweede Mens (1 Cor. 15:47), die uit de hemel is, zondigde niet, maar spande zich wel moeitevol in tot ons behoud, droeg de gevolgen van de vloek en werd een vloek aan het kruis (Gal. 3:13), opdat zondaars Gods zegen zouden kunnen ontvangen.

Door de handen van Paulus deed God buitengewone krachten, zodat zelfs zweetdoeken van de apostel een middel tot genezing waren.

Hnd 19:11 En buitengewone krachten deed God door de handen van Paulus,
Hnd 19:12 zodat zelfs zweetdoeken en gordeldoeken van zijn lichaam op de zieken werden gelegd en de ziekten van hen weken en de boze geesten uitgingen.(TELOS)

Bronnen

Grieks-Nederlands Lexicon, onderdeel van de Online Bible, een uitgave van Importantia.

D. Harting, Grieks-Nederlands handwoordenboek op het Nieuwe Testament, onderdeel van de Online Bible (Importantia).